Bragançarako bidaia | 2013ko iraila

Oraingoan aurreko lauhilekoan Bragançara egindako bidaian zehar jasotako iritziak eta sentsazioak azalduko ditut, batzuk inmediatoak eta inozoak, sakonak eta benetan erabilgarriak besteak.

Izen bereko distritoaren hiriburua dugu Bragança, hala ez dirudien arren, hiri txikia eta hila baita. Historia luzea eduki arren, bihotz formako alde zahar polit hura izoztuta geratu da. Gaztelua, harresia, eliza eta herriko etxea edo domusa turistentzako erakargarri besterik ez dira eta ezer gutxi eskaintzen diete hiritarrei. Alabaina, egun gris eta triste hartan ikusi izan genuen bezala, inguru polit eta atsegina da; mendiz inguratutako paisai horrek harresia inguratzen du eta azken honek aldi berean herria inguratzen du, harrizko hormak gure orubea biltzen duen bezala. Harrizko hormek eta zoruek gozotasuna ematen dute eta etxe txikitxoak, bere barneari begiratzen diotenak, bata bestearen ondoan pilatzen dira maldan behera ia lekurik gabe, ia bata bestearen gainean. Aldapa jarraituz, hiria dago, independenteki hazi dena eta aurrekoari erantzuten ez diotena. Arkitektura tipikoa da enluzitu zuriak, harrizko hormak, marraztutako alikatatuak eta teilazko estalkiak, baita burnizko barandak ere. Espazio publikoak ere ugariak eta zabalak dira, baina alferrikakoak, nork erabili ez baitago.

Badirudi herria garai berrietara moldatzen jakin ez duela, ez gizartea, ez kultura, ez hirigintza ezta arkitektura ere. Hutsuneak nabariak dira, fisikoak zein metaforikoak. Gureari dagokionez esan daiteke arkitektura garaikidea ongi ez dela integratzen; Souto de Mouraren museoa bezalako piezak adierazgarriak badira ere, beste batzuk epel gelditzen dira esateko hainbeste daukan herri-hiri horretan. Kontatzeko asko bai, baina isilik oraindik.

Orduko inpresioak gaurkoekin alderatu eta nabaritzen da hein batean zuzenak direla. Dramatikoegi izan gabe, argi dago Bragança ez dagoela bere momenturik onenean eta gusri dagokigu hori aldatzea. Horregatik hotelaren ideia konbentzional hori baztertu, eta herriaren berpiztea eragingo duen jarduera edo ekimen bat proposatuko dugu, galdutako esentzia berreskuratzeaz gain, izaera berria aitortuko diona.

LONDON 1927-2013 | Simon Smith

1920.hamarkadan zehar, Claude Friese- Greene argazki zuzendariak, Erresuma Batuan izan zen bere kolore pelikula kamara berria probatzeko. Bidaiari amaiera emateko, Londresen aritu zen bere karrerako argazkirik honenetarikoak ateraz, gaur egun, BFI-k (British Film Institute) berreskuratu eta zabaldu dituenak. Zuzendariaren urratsak jarraituz, Simon Smith, garaiko makinaria imitatzen duen gaur egungo teknologia baliatuz, irudi berdinak lortzen saiatu da. Ikerketa horren emaitza, bideolan hau da, Londres hiria 86 urtetan nola aldatu den islatzen duena, ez bakarrik arkitekturari eta ezaugarri fisikoei dagokionez, baita gizarteari eta pertsonen harremanei eta ideologiari dagokionez ere.

Musika: Canon in D Major, Kevin MacLeod

ZAMORAKO ONDARE ERROMANIKOAREN IKERKETARAKO ZENTROA | Azken ematea

Zamorako interpretazio zentroaren azken entrega dugu hau, aurreko blog sarreretan aurkeztutakoaren behin-betiko definizioarekin.

 

 

Proiektua ondoko alderdiak jorratuz defini daiteke:

 

KONTZEPTUA_Eraikinak eremu horrek orain arte kanpora eman duen aurpegi edo itxura bera mantentzea, jendeak ezaguna senti dezan. Beraz, aurretik zegoenaren azala baino ez dugu mantendu; bolumena guztiz hustu eta betekin guztiz berriaz hornitu dugu. Guk gehitutakoa aurre existentzien menpeko egin dugu, mantendutako fatxadari barrutik atxikiz. Horrez gain, bere materialtasunak guztiz kontrastatzen du gaur egungo hormarekin, bi aldien arteko bereizketa ahalbidetzeko eta izaera ezberdineko bi itxituren arteko bizikidetza islatuz.

 

 

 

 

FORMA ETA BOLUMETRIA_Jada existitzen den hormari lodiera ematen diona eta altueran gradualki igotzen dena.

Eremuaren gaur egungo horma plazari ematen dion izkinan soilik haustu da, sarrera nolabait pribatuagoa egin ahal izateko.

 

 

Altxaeretan ikus daitekeen bezala, eraikinaren bukaera goialdean laua da.

 

 

 

MATERIALAK_Soiltasunera eta garaikidetasunari jo da, beirarekin eta aluminiozko txapekin jolastuz. Guk egindako fatxadak (barrukoak eta kanpokoei egindako gehigarriak), modulatu dira aluminiozko fatxada aireztatua egiteko, guk egindako kargahormaren kanpoko aldean, kokatuta, existitzen den fatxadarekiko atzeratua, beraz. Beirazko leihoak, berriz, aluminiozko txapa perforatuen atzean ezkutatu dira, barruko alineazioa jarraituz. Aluminiozko txapa zulatu hauek, gainera, zabal daitezke, argi gehiago nahi izanez gero, fatxadaren erregulartasuna eta izaera aurrefabrikatua egunerokotasunarekin "kutsatzeko" aukera emanez.

 

PROGRAMA_

 

 

_Behe solairuan: erakusketa gela (altuera bikoitza), hall-a, komunak, areto nagusia (altuera bikoitza), hiru tailer (altuera bikoitza), laborategia, idazkaritza, instalazio gela eta kafetegia.

 

_Lehen solairuan: bulegoak, komunak eta bilera gela.

_Bigarren solairuan: lau gela, lau mintegi, komunak, liburutegia (altuera bikoitza) eta artxibategia.

 

_Hirugarren solairua: liburutegiaren altuera bikoitza eta ikasteko edo irakurtzeko beste gune pribatuagoa.

EGITURA_Hormigoizko portikoen bidezkoa aukeratu dugu, kanpoko perimetroari atxikitako kargahormaz eta, beste aldean, zutabe apantailatuez osatua. Habeak agerian utziko dira sabaiaren konfigurazioa egiteko, geletan eta mintegietan izan ezik, non sabai faltsua erabiliko den, instalazioak estaltzeko.

 

Erakusketa gelan, gainera, argi zenitala aukeratu da; horretarako, angelu batekin inklinatutako habe berezien bidezko estalkia proposatu da. Habe hauek bere luzera guztian iparraldeko argia jasotzen duten beiratea zabaltzea ahalbidetzen dute, argiztapen ez-zuzena lortuz, erakusketaren girorako oso aproposa. Aipagarria da habe hauetan integratutako argiztapen artifiziala ere filosofia honi jarraituz kokatu dela, argia ondoko habean isla dadin.

 

PATIOA_Soiltasunera jo da hemen ere eta pabimentuaren gogortasunera jo da, inguruan lorategiak daudela kontuan izanik. Tamaina ertain-handiko hiru zuhaitz kokatu dira pribatutasun handiena eskatzen duten tokietan eta baita barne-ibilbidearen mugarri gisa. Forma irregularreko eserleku gutxi batzuk izan ezik, espazioa nahiko libre uztea erabaki da, interpretazio zentroarekin erlazionatutako aire libreko ekintzaren bat egin nahi bada inoiz.

 

“Espazio publikoaren inguruan” EURE Santiago v.28 n.84 (2002) Rodrigo Salcedo Hansen

Espazio publikoaren arrakasta aldi berean funtzio desberdinak jasotzean datza, baina baita egiazkotasunean ere. Horrelako gune batek jarduera desberdinentzako euskarri izan behar du eta errealitatea den bezalako islatu ere. Hauxe da, hain zuzen, joan diren urteotan krisian jarri den kontzeptua, espazio publikoaren izaera, funtzioa eta beharra.

Ondorioak eta konponbideak lortzea zaila bada ere, badira azken boladan nagusitzen ari diren fenomenoak eta hain beharrezkoa dugun espazio publikoari kalte egiten diotenak. Horien artean, merkatal zentroak edo “mall” sonatuak ditugu. Eraikin hauek gure herrietako enparantzak ordezten ari dira helburu bakar batekin: kontsumismoa. Erabaki guztiak xede hartara bideratuak daude eta edozer gauza egiten dute hori lortzeko: arkitektura famatuak imitatzea, Gabonetan elur faltsua isurtzea, gai edo topiko bat muturreraino ustiatzea … kartoizko eraikin hauek ez diete mesederik egiten gure gizarteari, ezta, arkitektura berari ere.

Hauen ondoan, golf zelaiak ditugu. Lurzorua bortizki okupatzeaz gain, hondamen ekologikoa ere suposatzen dute. Era berean, harrigarria da zelai hauek leku lehorretan kokatzeko nahia, kontuan hartu gabe euren mantenurako ur asko eta asko behar dela. Goazen bada golf zelaiak Irlandan kokatzera! Eskolako irakasle batek esaten zuen bezala gure plazak 18 zulo edukiko dituzte laster.

Paraleloan, urbanizazio pribatuak jaio dira. Normalean, jarduera bati lotuak(golfari, aurreko adibidearekin jarraituz), eta ekonomia kontuan hartuz, lurraldeko toki pribilegiatuenak hartzen dituzte eta euren hesia altxatzen dute mundutik banatzeko. Bertan bizitzea 5 izarreko hotel batean “todo incluido”arekin ibiltzea bezalakoa da.

Aipatutako guzti hauek ereduak besterik ez dira, gure gizarteari kritika ahal dizkiogunak eta leporatu ere, baina gu gara benetako errudun. Eta, guzti hauek diruarekin lotuta egotea bitxia da, ezta? Kointzidentzia?

 

Testurako linka

 

 

FOSTER + Partners | London SkyCycle

Etorkizunerako daukagun erronka gure hirietako ingurugiro arazoak konpontzea da. Horretarako hiri mailako ekimen nagusia kotxea bizikletagatik eta garraio publikoagatik ordezkatzea da, eta beraz, hori hobetzeko irtenbide desberdinak aurkitzen ditugu gure hirietan. Azken proposamena Londreseko udalak FOSTER + Partners estudioari agindutako bizikleta eraztuna da, hiriburuaren skylinea erabat aldatuko duena.

SkyCycle izeneko proiektu berritzaile honek, trenbidearen gaineko espazioa kolonizatu eta txirrindularientzako zirkuitu bat sortuko du, kotxerik gabe. 220km luze eta 15m zabal izango da eta 200 sarrera desberdin edukiko ditu. Ibilbide honek, hiriko puntuak ez ezik, aldirietako beste asko ere lotuko ditu.

Helburua Londreseko kongestioa arintzea eta kutsadura gutxitzea izango da, era berean, jarduera osasuntsu hau sustatuz. Kanal honek 12.000 erabiltzaile orduko jasoko ditu eta hiriko kotxe bidezko ibilbidean 30minututan txikitzea estimatzen da. Obra lan hauen iraupen maximoa 20 urteko da. Zalantza bakarra guzti hori eraikitzeko dirua nondik aterako ote den da.

Honek burura dakarkigu 1890.hamarkadako CaliforniaCycleway izeneko saiakera, 14 kilometroko luzerarekin Pasadena eta Los Angeles lotu behar zituena. Zurezko plataforma hau lurretik jasota zegoen ere, eta enpresa pribatu batek etekin ekonomikoak lortzeko pentsatua izan zen. Hala ere, ez zen inoiz eraiki; espero dezagun oraingoan SkyCycle-ak zorte hobea edukitzea.

 

Berrirako linka